Financiële afwijkingen

Voor 2025 wordt een positieve bijstelling verwacht van het begrotingssaldo van € 5,4 miljoen. De vermelde onderwerpen hebben geen doorwerking naar de begroting 2026 en verder. Dit betekent over de periode 2025 t/m 2028 een dotatie aan de algemene reserve van per saldo €5,4 miljoen.

Toelichting tabel: negatief bedrag is onttrekking en positief bedrag is dotatie aan algemene reserve.

1.01 Werkbudget Sociaal Team

Het voordeel is onder andere ontstaan door de voortdurende sturing op tolkkosten en het meer betrekken van het netwerk van de inwoners. Daarnaast door een lagere instroom van nieuwe gezinnen bij Intensieve Hulpverleningstrajecten (IHV). IHV bereidt zich methodisch voor om beter aan te sluiten bij de doelgroep, waarbij gefaseerde ketensamenwerking in het jeugdveiligheidsdomein centraal staat. Vanaf november wordt verwacht dat een nieuwe procesregisseur start, waardoor ruimte ontstaat om nieuwe trajecten op te pakken.

Bij complexe situaties waarbij dakloosheid speelt, worden kostenbesparende interventies ingezet. Er is nog meer sturing op het nemen van eigen verantwoordelijkheid door en het inzetten op eigen kracht van inwoners. Tegelijkertijd wordt er actief gezocht naar duurzame maatwerkoplossingen waarin verantwoordelijke partijen aangesproken worden om financieel bij te dragen.

1.02 WMO vervoer

Het aantal ritten en het aantal reizigers is in het eerste halfjaar gedaald ten opzichte van het eerste halfjaar 2024. Er is ingeschat dat het aantal inwoners dat gebruik maak van het vervoer zou stijgen met 10%. Deze groei is vooralsnog niet zichtbaar waardoor €144.000 niet benodigd blijkt.

1.03 Hulp bij het huishouden

Op basis van de resultaten over het eerste halfjaar wordt een onderschrijding verwacht van €350.000 op het hulp bij het huishouden budget van €7,7 miljoen. Dit terwijl sprake is van een stijging van het aantal inwoners dat gebruik maakt van hulp bij het huishouden. De onderschrijding komt door het nieuwe indicatie protocol voor hulp bij het huishouden, dat sinds juni 2024 wordt toegepast. Hiermee wordt de ondersteuning beter agestemd op de persoonlijke situatie. In sommige gevallen leidt dit tot een lagere inzet per client, bijvoorbeeld 15 tot 30 minuten minder per week. Belangrijk is dat dit niet betekent dat eerder te ruim werd geïndiceerd of dat zorg wordt afgenomen. Het protocol zorgt voor een zorgvuldiger en consistenter werkwijze, waarbij passende ondersteuning centraal blijft staan.

1.04 WMO PGB

Het voordeel van €260.000 bij persoonsgebonden budgetten (pgb) voor hulp bij het huishouden, begeleiding en dagbesteding komt voor € 43.000 door afwikkeling van de niet bestede pgb’s van 2024 door de sociale verzekeringsbank (SVB). Daarnaast zijn enkele duurdere pgb’s in 2025 niet langer noodzakelijk en is het aantal pgb-gebruikers gedaald. Ook liggen de gemiddelde kosten per inwoner iets lager dan vorig jaar.

1.05 Wet Kinderopvangtoeslag

De gemeente is wettelijk verplicht om een sociaal medische indicatie (SMI) af te geven voor kinderopvang aan ouders met medische of sociale beperkingen, gecombineerd met de noodzaak om ontwikkelingsachterstanden van het kind te verminderen. In 2023 en 2024 was een daling zichtbaar ten opzichte van daaraan voorafgaande jaren. Het aantal aanvragen ligt in het eerste halfjaar van 2025 op hetzelfde niveau als in 2023 en 2024. Ondanks dat de kosten sterk kunnen fluctueren, één kinderopvangplaats kost gemiddeld €14.000 per jaar, verwachten we een voordeel van €100.000.

1.06 Inburgering

De overschrijding van de kosten wordt veroorzaakt doordat het aantal inburgeraars is toegenomen en daarmee het aantal reisbewegingen naar inburgeringsactiviteiten. Jaarlijks worden inburgeraars geplaatst in de gemeente die vervolgens drie jaar tijd hebben om te voldoen aan hun inburgering. Vorig jaar zijn de reiskosten per dagdeel verhoogd. Hiermee is de gemeentelijke bijdrage aan de reiskosten meer in lijn gebracht met de daadwerkelijke kosten die door de betrokkenen worden gemaakt. Vorig jaar zijn deze hogere kosten gedekt door aanvullende middelen die door het rijk beschikbaar waren gesteld. In 2025 zijn deze middelen komen te vervallen.

1.07 Arbeidsparticipatie

Het voordeel wordt met name veroorzaakt door het positieve jaarrekeningresultaat van AM match 2024 ter grootte van €186.000. Naast enkele kleinere afwijkingen wordt het resterende voordeel verklaard doordat in de begroting ruimte is voor vijf basisbanen. De kosten blijven achter bij de verwachting aangezien vier basisbanen zijn gerealiseerd, waarvan twee parttimebanen.

1.08 Jeugdbescherming

Het budget voor jeugdbescherming en jeugdreclassering is eerder opgehoogd maar het aantal gezinnen (circa 10 gezinnen) is gedaald met als gevolg een voordeel van €275.000.

Parallel aan deze teruggave wordt er in de samenwerking tussen ketenpartners en gemeente ingezet op het verbeteren van de regie op en hulp aan deze gezinnen in onveiligheid. Hier staan ook extra regionale POK middelen (Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag) voor ter beschikking.

2.01 Toekomstperspectief hockeyvereniging HIC

In de raadsbrief van 30 juni 2025 (Z25-080324) is de raad geïnformeerd over de zorgwekkende financiële situatie van de sportvereniging. Het liquiditeitstekort blijkt groter dan bij de grondtransactie in april 2024 bekend was en de sportvereniging heeft geen reserves meer. Om het seizoen 2025/2026 te overbruggen is nog een financiële injectie nodig van €55.000. Dit bedrag wordt gedekt binnen de sportbegroting.

2.02 Onderwijs taalklassen

Door een latere opening van het nieuwe asielzoekerscentrum (AZC) in Amstelveen is de verwachte stijging van het aantal leerlingen op de taalscholen pas zichtbaar in het laatste kwartaal van 2025. Hierdoor ontstaat een voordeel €100.000.

2.03 Onderwijsachterstandenbeleid

Na vaststelling van de subsidies over de jaren 2023 en 2024 is van gesubsidieerde instellingen/organisaties een bedrag van €200.000 teruggevorderd. Dit komt doordat er minder plekken voor peuterarrangementen zijn gerealiseerd dan verwacht. De jaarlijkse subsidieaanvraag wordt namelijk gebaseerd op verwachte peuteraantallen voor het jaar daarop, deze worden vaak ruim ingeschat omdat een hogere vaststelling achteraf niet is toegestaan.

Daarnaast wordt een bedrag van €100.000 niet besteed. De voornaamste oorzaken hiervan zijn een vertraging voor de opstart van de plusgroep in de voorschoolse educatie en de uitgaven voor ambulante ondersteuning kleuters nieuwkomersonderwijs.

2.04 Voorbereidingskrediet Scholenlocatie Middenwaard

De uitgaven ten laste van het voorbereidingskrediet zijn € 330.000 lager dan verwacht door verlaging van de interne kosten en gunstige aanbestedingen van architect en adviseurs.

2.05 Nagekomen OZB facturen schoolgebouwen

Het OZB eigenaars- en gebruikersdeel van schoolgebouwen kan het schoolbestuur bij de gemeente declareren, omdat het een voorziening in de onderwijshuisvesting is.De declaratie over 2023 en 2024 van Pandora 1 (Futuris) en Startbaan 3a (sportvoorziening) zijn pas in 2025 afgewikkeld. Hierdoor ontstaat een incidenteel nadeel van €125.000

2.06 Actualisatie Pandenbegroting 2025 Onderwijshuisvesting

De pandenbegroting wordt tijdens het begrotingsjaar doorgerekend. Op twee onderdelen, namelijk OZB en energiekosten, is een verschil ontstaan. In de Perspectiefnota 2027 wordt een voorstel gedaan de budgetten structureel te verhogen.

1) nieuwbouw (nadeel €140.000)
Door nieuwbouw scholen en sportvoorzieningen, zoals Kindcentrum Landtong, sportvoorziening Hermann Wesselink College aan Startbaan 3a en de uitbreiding/verduurzaming/vervanging ten behoeve van het Keizer Karel College aan Elegast 5, wijzigt de WOZ-waarde (structureel nadeel van €140.000).

Afdeling Belastingen is verplicht in de aankomende periode het incourante vastgoed, zoals scholen en sportvelden  opnieuw te taxeren. De verwachting is dat hiermee de OZB-waarden zullen stijgen en daarmee ook de aanslagen.

2) Servicekosten/energiekosten (structureel hogere uitgaven €90.000 en hogere inkomsten €24.000)
De energiekosten zijn de afgelopen jaren toegenomen. Voor het overgrote gedeelte van de schoolgebouwen worden de energiekosten direct door de gebruikers betaald aan de energieleveranciers. De panden aan Asserring 93 en Noorddammerweg 51 zijn een uitzondering. Van de schoolbesturen ontvangt de gemeente een zogenaamde Materiële Instandhoudingsvergoeding, die jaarlijks wordt geïndexeerd. Echter, deze vergoeding is niet toereikend om de stijgende energiekosten te kunnen betalen. Met de huurders in deze panden wordt op werkelijk verbruik jaarlijks afgerekend.

2.07 Huur en exploitatiebijdrage extra zwemwater

Het extra zwemwater bij zwembad de Meerkamp is inmiddels gereed. De investeringen die hiervoor zijn gedaan hebben diverse financiële effecten. De kapitaallasten nemen toe, welke worden doorbelast aan AmstelveenSport. Hiermee samenhangend stijgt ook de exploitatievergoeding aan AmstelveenSport. In de uitwerking van de financiële effecten zijn de huurinkomsten van €675.000 voor een deel structureel dubbel verwerkt. Via deze tijdvak wordt de jaarschijf 2025 gecorrigeerd. Het structurele deel is gecorrigeerd in de programmabegroting 2026.

De exploitatiebijdrage voor de uitbreiding van het zwemwater in De Meerkamp staat voor €675.000 in de begroting opgenomen. Het nieuwe deel van het zwembad wordt het laatste kwartaal 2025 in exploitatie genomen, waardoor in 2025 eenmalig een bedrag vrijvalt van €345.000. Dit is inclusief de bijdrage aan de oude kantoorruimte van Amstelveen Sport die vervalt vanwege de verhuizing naar het nieuwe complex. Per saldo resteert een nadeel van €330.000.

2.08 Buitenruimte Herman Wesselink College (HWC)

In 2024 is het budget voor de inrichting van de buitenruimte bij het HWC naar beneden bijgesteld. Aangenomen werd dat een restantbudget van €500.000 voldoende zou zijn om de werkzaamheden aan de loop/fietsbrug, het terugbrengen van de waterpartij aan de Van der Hooplaan en het aanbrengen van de beplanting begin 2025 af te ronden. Door een nagekomen factuur voor het afvoeren van de grond blijkt het restantbudget ontoereikend en had €640.000 gereserveerd moeten blijven.

3.01 Toeristenbelasting

Op basis van de huidige systematiek wordt de toeristenbelasting 2024 verantwoord in 2025. Ondanks dat het aantal overnachtingen in 2024 hoger is uitgevallen dan voorgaande jaren, is sprake van een lagere opbrengst van €200.000. Voor de meerjarenbegroting wordt gewerkt aan een nauwkeurig onderbouwde raming van het aantal overnachtingen en bijbehorende inkomsten. Deze aanpassing wordt verwerkt in de programmabegroting 2026.

4.01 Zorgvlied inrichting Paviljoen

De uitstraling en inrichting van ‘t Paviljoen op Zorgvlied was verouderd en de logistieke indeling bleek onvoldoende om grote gezelschappen op een passende manier te kunnen ontvangen tijdens condoleances. Ook arbo-technisch waren verbeteringen gewenst. Daarom is in 2024 gestart met een herinrichting.

In de oorspronkelijke raming bleven zowel de kosten voor de bouwkundige aanpassingen als de herinrichting onder de investeringsgrens van €100.000 (in totaal €157.000).  De totale verwachte kosten van €157.000 konden worden gedekt uit de lopende begrotingen van 2024 en 2025, aangevuld met een bijdrage uit de egalisatievoorziening.

Nadat alle kosten in beeld waren gebracht, bleek dat het project in totaal €237.000 heeft gekost. De overschrijding is grotendeels het gevolg van hogere bouwkosten door marktontwikkelingen en projectkosten die in de eerste raming nog niet waren meegenomen. Met deze overschrijding komen de kosten van zowel de bouwkundige aanpassingen als de herinrichting boven de investeringsgrens uit. Om die reden wordt de herinrichting nu aangemerkt als investering, waarvoor een krediet moet worden verstrekt waarop wordt afgeschreven. De jaarlijkse afschrijvingslasten van €23.700 worden vanaf 2026 verwerkt in de tariefstelling.

Deze omzetting betekent dat €124.500 terugvloeit in de egalisatievoorziening en het tekort van €74.000 dat in 2024 uit de algemene middelen is bekostigd dit jaar weer wordt teruggestort.

De gemeentelijke investeringsgrens van €100.000 voor Zorgvlied is te hoog, zoals blijkt uit hiervoor staat beschreven. Dit heeft geleid tot aanpassing van de investeringsgrens voor Zorgvlied naar €50.000.

4.02 Besparingsopgave groen

In het najaar van 2024 heeft de gemeente het onderhoud van het groen in de stad en het verwijderen van onkruid op verharde wegen aanbesteed. Deze aanbesteding viel met €5,2 miljoen duurder uit dan het begrote bedrag van €3,1 miljoen. Tijdens de raadsvergadering van 11 december heeft de gemeenteraad besloten om de aanbesteding toch door te zetten. Dit om te zorgen dat de komende jaren het groenonderhoud in de stad op peil blijft en de wegen blijvend en veilig gebruikt kunnen worden. In maart is een presentatie gegeven aan de raad over de strategie wijkonderhoud waarbij voor 2025 een doelstelling was opgenomen om €500.000 te besparen. Aan deze taakstelling wordt via deze tijdvak invulling gegeven.

4.03 Inspectie hoofdriool en maatregelen grondwater

De uitvoering van het jaarplan loopt vertraging op door de aanbesteding van het raamcontract voor reinigen en inspecteren van 2025 tot 2031. Hierbij is wel een aanbestedingsvoordeel behaald, waardoor het benodigd budget lager komt te liggen.

Daarnaast is uit onderzoek gebleken dat er minder maatregelen voor grondwater nodig zijn. Dit samen resulteert in een dotatie aan de egalisatievoorziening van €257.000.

4.04 Afval bedrijven

Per 1 april 2024 is de huurprijs en de vergoeding per inworp van de ondergrondse bedrijfsafvalcontainers in Amstelveen voor alle bedrijven gelijkgetrokken en zijn de prijzen aangepast aan wat gemiddeld commerciële bedrijven rekenen. Het tekenen van de contracten met de diverse bedrijven heeft enige tijd op zich laten wachten waarna bleek dat een deel van de klanten zijn vertrokken. Dit leidt tot minder inkomsten, maar ook tot lagere kosten doordat containers minder vaak worden geleegd en sprake is van minder restafval dat moet worden verbrand. In de aanloop naar de Perspectiefnota 2027 zal worden bezien wat de structurele effecten zijn van deze ontwikkeling.

4.05 Afval huishoudens

De inkomsten uit grondstoffen zoals metaal, glas en papier lopen terug door lagere vergoedingen. Hierdoor is het niet mogelijk de extra kosten van de verwerking van lachgascilinders vanuit de inkomsten uit de afvalstoffenheffing (voorziening) te bekostigen en komen deze ten laste van de algemene reserve.

4.06 Vervanging elektrakasten Stadshartplein

De ondergrondse elektrakasten op het Stadsplein die dienen voor de stroomvoorziening zijn ruim 25 jaar oud en vertonen al meerdere jaren storingen en mankementen. De energievoorziening is tevens qua capaciteit niet meer toereikend en onvoldoende veilig voor de moderne marktverkoopwagens en evenementen. De vervanging van de elektrakasten leidt tot een éénmalige investering van €650.000. Dit bedrag wordt gestort in de reserve Stadshart.

4.07 Coördinatie & regie Groenfonds

De werkzaamheden voor coördinatie en regie van het Fonds Groen, Water en Recreatie zijn uitgevoerd door eigen personeel, waardoor een onttrekking aan het fonds voor externe inzet niet nodig is. Het budget blijft beschikbaar binnen het fonds en kan bij de actualisatie van het bestedingsplan in 2026 opnieuw worden bestemd.

5.01 Woonbeleid

Per 1 juli 2023 is de Wet goed verhuurderschap ingegaan en per 1 juli 2024 is de Wet betaalbare huur daar als uitbreiding bijgekomen. Voor de uitvoering van deze wetten zijn zowel structurele als incidentele middelen ontvangen vanuit het Rijk. Het aantal meldingen die dit jaar via het gemeentelijk meldpunt binnenkomen liggen laag en ook de handhavingstaken vereisen dit jaar nog weinig inzet. In 2025 kan hierdoor incidenteel €60.000 vrijvallen. In de meerjarenbegroting zijn voldoende middelen om een eventuele stijging in meldingen op te vangen, om de handhavingstaken explicieter uit te werken en om de handhaving binnen óf buiten de organisatie te beleggen. Uit de regionale begroting voor de nieuwe woonruimteverdeling kan €29.000 vrijvallen.

5.02 Omgevingsvergunningen

Voor 2025 wordt verwacht €2,5 miljoen extra legesinkomsten te realiseren. Dit is afhankelijk of een project net voor of na de jaargrens wordt ontvangen. Als het pas in 2026 wordt ontvangen is de realisatie dit jaar conform begroting.

Over 2024 valt de realisatie lager uit door correcties op geschatte legesinkomsten. In totaliteit bedraagt het nadeel €1,5 miljoen.

Rekening houdende met het grote project ultimo 2025 wordt per saldo over 2024/2025 een voordeel verwacht van €1,0 miljoen.

5.03 Parkeerbelasting en naheffingsaanslagen

Vanaf 2024 heeft de inzet van een scanauto geleid tot een betere inzet van parkeerhandhaving. Waar in 2024 nog gewend moest worden aan de nieuwe situatie en ‘kinderziektes’ uit het systeem gehaald moesten worden, is parkeerhandhaving nu volledig vertrouwd met de nieuwe situatie. Hierdoor zijn meer naheffingsaanslagen uitgeschreven (voordeel €550.000).

5.04 Sloop wachtershuisje

Het wachtershuisje aan de Saskia van Uylenburgweg staat op dit moment leeg nadat de vorige huurder is vertrokken. Vanwege vandalisme is spoedig sloop noodzakelijk. De sloop inclusief herstel van de parkeerplaats kost €20.000.

5.05 Voorbereidingskrediet Cultuurstrip

Het voorbereidingskrediet voor de Cultuurstrip wordt met €300.000 overschreden doordat de interne kosten en aanbestedingen van architect en adviseurs hoger uitvallen. Via de raadsbrief van 1 juli 2025 is de raad geinformeerd over de voortgang van de verbouwing en renovatie Cultuurstrip.

5.06 Startkoop

De gemeenteraad heeft in februari 2009 de beleidsnotitie koopstarters vastgesteld. Bij aankoop van tranches of bij de verkoop van de woning vloeien gelden terug naar de gemeente. De ontvangen tranches worden in de reserve Startkoop en Startersleningen gestort. Deze reserve wordt ingezet bij nieuwe besluitvorming over startersvoorzieningen.

In 2025 is een aantal tranches en bijbehorend bloot eigendom verkocht. Hierdoor kan een storting plaatsvinden in de reserve Startkoop en Startersleningen van €214.000.

6.01 Werkbudget Weerbaar Amstelveen

Voor het project weerbaar Amstelveen wordt, vooruitlopend op definitieve kostenramingen en te verwachten rijksbijdragen voor versterking van de weerbaarheid van de lokale samenleving, voorgesteld om €400.000 beschikbaar te stellen (zie raadsinformatiebrief d.d. 15 juli 2025).

Het budget zal in 2025 grotendeels (€345.000) besteed worden aan een pilot voor de realisatie van 4 noodsteunpunten. Daarnaast is in 2025 €37.000 nodig voor de kosten van een externe projectleider die Business Analyses opstelt voor kritieke bedrijfsprocessen, die bij langdurige stroomuitval gecontinueerd worden. Bij de jaarrekening zal worden voorgesteld het nog niet uitgegeven deel van dit budget over te hevelen naar 2026.

6.02 Verkiezingen

Na de val van het kabinet Schoof op 3 juni 2025 is bepaald dat op 29 oktober 2025 de vervroegde Tweede Kamerverkiezing plaatsvindt. De materiële kosten voor deze verkiezing bedragen €240.000. Door deze vervroegde Tweede Kamerverkiezing loopt de organisatie van de gemeenteraadsverkiezing in 2026 vertraging op. Om dit op te lossen, is extra inhuur nodig in 2025 en 2026. Ook is voor de organisatie van de Tweede Kamerverkiezing extra inhuur nodig. Voor het organiseren van de Tweede Kamerverkiezing en het inhalen van de achterstand op de organisatie Gemeenteraadsverkiezingen wordt voor 2025 €273.000 gevraagd.

De VNG heeft de Minister verzocht gemeenten voor de kosten van de vervroegde Tweede Kamerverkiezing (gedeeltelijk) te compenseren. In de septembercirculaire is €316.000 toegekend aan Amstelveen.

7.01 Beheer verblijf ontheemden

De inzet van externe inhuur voor beheer verblijf ontheemden is niet noodzakelijk door inzet van eigen formatie. Het hiermee samenhangende budget van €204.000 kan terugvloeien naar de stelpost Lokaal werkbudget Oekraïne (€74.000) en de algemene reserve (€134.000).

7.02 Vaststelling Beleidsregel Integriteit en Overeenkomsten (BIO)

In de collegevergadering van 24 juni 2025 is de Beleidsregel Integriteit en Overeenkomsten (BIO) vastgesteld. Dit is bedoeld om de integriteit te waarborgen bij privaatrechtelijke overeenkomsten, zoals die voortvloeien uit onder andere inkoop, aanbestedingen, vastgoedtransacties en erfpacht. De BIO biedt de gemeente mogelijkheden om integriteitsonderzoek uit te voeren en, bij geconstateerde risico’s, passende maatregelen te treffen waaronder uitsluiting voorafgaand aan totstandkoming of beëindiging van overeenkomsten. Met dit beleid beschikt de gemeente over een helder, juridisch houdbaar en toetsbaar kader om privaatrechtelijke relaties op integriteit te beoordelen.

De vaststelling van deze beleidsregel betreft in eerste instantie een pilot. Hiermee zijn uitvoeringskosten gemoeid van in totaliteit €70.000. In het voortraject van de Perspectiefnota 2027 wordt beoordeeld of het wenselijk is deze pilot te verlengen of dat het nodig wordt geacht om dit structureel voort te zetten. Mogelijk volgt bij de Perspectiefnota 2027 dan een aanmelding die hierop voortborduurt.

8.01 Vrijval stelposten algemene dekkingsmiddelen

Het restant op de stelposten nominaal en onvoorzien van totaal €3,45 miljoen kan incidenteel vrijvallen in 2025.

8.02 Onderuitputting kapitaallasten

Bij de uitvoering van investeringen treden faseringseffecten op waardoor geraamde kapitaallasten te hoog zijn ingeschat. De begroting kent een stelpost onderuitputting voor dit effect. Op basis van de jaarstukken 2024 ontstaat een hogere onderuitputting dan begroot, hetgeen tot een incidenteel voordeel leidt van €0,7 miljoen.

8.03 Rente schatkistbankieren

In de Perspectiefnota is de rentebaat uit schatkistbankieren geraamd op €2,75 miljoen. Zowel het rentepercentage over het uitstaande bedrag als het uitstaande bedrag zelf zijn lager dan bij de Perspectiefnota werd ingeschat. Thans wordt rekening gehouden met een rentebaat van €2,3 miljoen.

8.04 Dividenduitkering Amstelveen Sport

In 2024 heeft AmstelveenSport BV het jaar afgesloten met een positief rekeningresultaat. Conform de statuten is een deel van het resultaat uitgekeerd aan de gemeente als dividend.